Mal Paylaşım Davaları Hakkında Bilinmesi Gereken Önemli Konular – Eskişehir Boşanma Avukatı Nazlı Kartal’dan Hukuki Değerlendirme
Evlilik birliğinin sona ermesiyle birlikte en çok tartışılan konulardan biri mal paylaşımıdır. Boşanma sürecinde duygusal yükün yanı sıra, maddi hakların korunması da son derece önemlidir. Eskişehir’de serbest avukat olarak faaliyet gösteren bir hukukçu olarak, bu yazıda mal paylaşım davaları hakkında bilinmesi gereken temel noktaları, yasal dayanakları ve uygulamadaki önemli detayları sizler için derledim.
1. Mal Paylaşımı Nedir? Hukuki Dayanağı Nasıldır?
Mal paylaşımı, evlilik süresince edinilen malların boşanma sonrasında eşler arasında yasal düzenlemelere uygun biçimde bölüştürülmesi anlamına gelir. Türk Medeni Kanunu’na göre (TMK m. 202 ve devamı), eşler arasında mal rejimi düzeni esastır.
1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile birlikte, eşler arasında yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi benimsenmiştir.
Bu tarihten önce evlenen çiftler için, 1 Ocak 2002’den sonraki dönem “edinilmiş mallara katılma rejimi” kapsamında değerlendirilir; bu tarihten önceki dönem ise “mal ayrılığı rejimi” hükümlerine tabidir.
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nedir?
Edinilmiş mallara katılma rejimi, evlilik süresince eşlerin birlikte edindikleri mallardan doğan hakların paylaşımını düzenleyen sistemdir.
Edinilmiş mal, eşlerin evlilik birliği içinde çalışarak veya katkı sağlayarak elde ettikleri malvarlığı değerlerini kapsar. Buna örnek olarak:
Eşin maaşı veya serbest meslek geliri,
İşletme kazancı,
Emekli ikramiyesi,
Taşınmaz mallar (ev, arsa vb.),
Araçlar,
Banka mevduatları ve yatırım hesapları verilebilir.
Buna karşılık kişisel mallar, paylaşım dışıdır. Örneğin:
Evlilik öncesi alınan mallar,
Miras yoluyla veya bağışla elde edilen mallar,
Manevi tazminat bedelleri,
kişisel mal olarak kabul edilir.
3. Mal Paylaşım Davası Ne Zaman Açılır?
Mal paylaşım davası, boşanma davasının kesinleşmesinden sonra açılabilir. Boşanma davası devam ederken mal paylaşımı davası açılamaz, ancak talep hakkı saklı tutulabilir.
Yargıtay uygulamasına göre, mal paylaşımı davası açma hakkı, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde kullanılabilir. Bu süre hak düşürücü niteliktedir.
4. Mal Paylaşımı Nasıl Hesaplanır?
Edinilmiş malların paylaşımında temel prensip, katılma alacağı hesabıdır. Her eş, diğer eşin edinilmiş mallarının yarısı üzerinde hak sahibidir.
Hesaplama şu şekilde yapılır:
1. Öncelikle eşlerin kişisel malları ayrılır.
2. Edinilmiş malların toplam değeri belirlenir.
3. Mal rejiminin sona erdiği tarihteki değer esas alınır.
4. Eşlerin birbirlerine katkı oranları dikkate alınarak, katılma alacağı belirlenir.
Örnek:
Evlilik süresince alınan bir konutun değeri 2.000.000 TL, bu konut eşlerden birinin adına kayıtlı ise; diğer eşin bu konut üzerindeki hakkı 1.000.000 TL tutarındaki katılma alacağıdır.
5. Mal Paylaşımında Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
Mal paylaşımı davaları, özellikle aşağıdaki nedenlerle karmaşık hale gelebilmektedir:
Malların kimin adına kayıtlı olduğu,
Malın hangi tarihte edinildiği,
Eşlerden birinin kişisel malına yapılan katkı,
Malın değer tespiti (bilirkişi incelemesi),
Eşin mal kaçırma veya mal gizleme girişimleri.
Bu tür durumlarda, icra ve iflas hukuku ile delil hukuku yönünden deneyimli bir avukatın desteği büyük önem taşır.
6. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Hakların Güvence Altına Alınması
Eşler, noter huzurunda düzenleyecekleri bir mal rejimi sözleşmesi (evlilik sözleşmesi) ile yasal rejimin dışına çıkabilirler.
Bu sözleşme ile:
Mal ayrılığı,
Paylaşmalı mal ayrılığı,
Mal ortaklığı
rejimlerinden biri seçilebilir.
Evlilik öncesi veya evlilik sırasında yapılan bu sözleşmeler, ileride doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçilmesini sağlar.
7. Eskişehir’de Mal Paylaşımı Davalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Eskişehir’de açılan mal paylaşımı davalarında, Aile Mahkemeleri görevli ve yetkilidir.
Yetkili mahkeme, eşlerin son altı ay birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Pratikte Eskişehir’deki mal paylaşımı davalarında dikkat edilmesi gerekenler:
Boşanma davası kesinleşmeden mal paylaşımı davası açılmamalıdır.
Mal rejimi sona erdiği tarih doğru tespit edilmelidir.
Tapu, banka kayıtları, SGK belgeleri, araç kayıtları eksiksiz toplanmalıdır.
Kişisel mal iddiası varsa bu mutlaka somut delillerle desteklenmelidir.
8. Avukat Desteğinin Önemi
Mal paylaşım davaları, hem teknik hem de duygusal açıdan zorlu süreçlerdir.
Bir boşanma ve mal paylaşımı avukatı, müvekkilinin haklarını tam olarak koruyabilmek için:
Mal varlığı tespitini yapar,
Katılma alacağı hesaplamalarını denetler,
Tapu, banka ve SGK kayıtlarını talep eder,
Gerektiğinde ihtiyati tedbir (mal kaçırma önlemi) talebinde bulunur,
Süreci yasal çerçevede en kısa sürede sonuçlandırmak için çalışır.
Sonuç
Mal paylaşımı, boşanma sürecinin en kritik aşamalarından biridir.
Eşlerin maddi haklarını kaybetmemesi, yasal süreleri kaçırmaması ve adil bir sonuç elde edebilmesi için hukuki destek almak büyük önem taşır.
Eskişehir’de faaliyet gösteren bir boşanma ve mal paylaşımı avukatı olarak, müvekkillerimin haklarını korumak ve süreci en doğru şekilde yönetmek için profesyonel destek sunmaktayım.