Dul ve Yetim Maaşı Alma İşlemi: Kimler Alabilir, Nasıl Başvurulur?
Dul ve yetim maaşı, vefat eden sigortalının geride kalan eşine, çocuklarına ve belirli şartlarda anne-babasına bağlanan sosyal güvenlik desteklerinden biridir. Bu maaş, ölen kişinin SGK prim gün sayısına ve ölüm şekline göre değişiklik gösterebilir. Bu yazımızda "Dul ve yetim maaşı nasıl alınır?", "Kimler dul/yetim aylığı alabilir?", "Başvuru şartları ve gerekli belgeler nelerdir?" gibi sıkça sorulan sorulara yanıt vereceğiz.
Dul ve Yetim Maaşı Nedir?
Dul ve yetim maaşı, sigortalı bir kişinin vefatı sonrasında, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından hak sahiplerine bağlanan bir gelirdir. Bu maaş, vefat eden kişinin çalıştığı statüye (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) ve prim ödeme gün sayısına göre hesaplanır.
Kimler Dul ve Yetim Maaşı Alabilir?
1. Eş (Dul Aylığı)
Sigortalı eşin ölümü durumunda, hayattaki eşe maaş bağlanır.
Kadın ya da erkek fark etmeksizin, ölen eşinden dul aylığı alabilir.
Evlilik sona ermişse veya yeniden evlenilmemişse maaş devam eder.
Yeniden evlenme halinde dul aylığı kesilir. Ancak evliliğin iptali veya boşanma sonrası tekrar başvuru yapılabilir.
2. Çocuklar (Yetim Aylığı)
18 yaşını doldurmamış (lise düzeyinde okuyorsa 20, üniversite düzeyinde ise 25 yaşına kadar) erkek çocuklar,
Bekâr ve çalışmayan kız çocuklar,
Malul (engelli) çocuklar yaş sınırı olmaksızın yetim maaşı alabilir.
3. Anne ve Baba
Sigortalının eşi ve çocukları yoksa, anne ve babası belirli gelir kriterlerini sağlamaları hâlinde maaştan yararlanabilir.
Dul ve Yetim Maaşı Başvuru Şartları
1. Vefat Edenin Prim Gün Sayısı:
SSK kapsamında en az 900 gün (3 yıl),
Bağ-Kur kapsamında 1800 gün (5 yıl) prim ödenmiş olması gerekir.
Ölüm iş kazası sonucu gerçekleşmişse prim şartı aranmaz.
2. Ölen Kişinin Sigortalı Olması:
Aktif sigortalı veya emekli olması gerekir.
3. Hak Sahiplerinin Durumu:
Eşin evli olmaması,
Çocukların yaş ve eğitim durumunun uygun olması.
Dul ve Yetim Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
1. Başvuru Yeri:
Başvurular, SGK İl Müdürlükleri veya Sosyal Güvenlik Merkezleri aracılığıyla yapılır.
e-Devlet üzerinden ön başvuru yapılabilir.
2. Gerekli Belgeler:
Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
Ölüm belgesi,
Başvuru formu (SGK tarafından verilir),
Eğitim belgesi (öğrenci çocuklar için),
Malullük raporu (engel durumu varsa),
Kimlik fotokopisi.
3. Başvuru Süresi:
Ölüm tarihinden itibaren herhangi bir süre sınırı bulunmasa da, ne kadar erken başvurulursa o kadar erken maaş bağlanır.
Dul ve Yetim Maaşı Ne Kadar?
Maaş miktarı; sigortalının hizmet yılına, primlerine, dul ve yetim sayısına göre farklılık gösterir. Genel oranlar şu şekildedir:
Eşe: %50 (çalışmıyorsa ve evli değilse %75’e çıkar),
Her bir çocuk için: %25,
Toplam aylık, %100’ü geçemez.
Not: Maaş miktarı her yıl enflasyona göre yeniden düzenlenir.
Dul ve Yetim Maaşında Sık Sorulan Sorular
Boşandıktan Sonra Dul Maaşı Alınır mı?
Eğer kişi, eşinden boşandıktan sonra ölen eski eşinden dolayı hak sahibi olmuşsa, bazı durumlarda aylık bağlanabilir. Ancak burada kötü niyetli boşanmalara karşı SGK inceleme yapar.
Erkek Çocuk Ne Zamana Kadar Alabilir?
Erkek çocuklar yalnızca belirli yaşa kadar alabilir; eğitim durumu maaş süresini etkiler.
Yetim Maaşı Alırken Evlenmek Maaşı Keser mi?
Evet. Kız çocukları için evlilik durumunda maaş kesilir. Ancak eşten boşanma veya eşin vefatı durumunda yeniden başvuru yapılabilir.
Sonuç: Haklarınızı Takip Edin
Dul ve yetim maaşı, sosyal devletin en önemli desteklerinden biridir. Hak kaybı yaşamamak için zamanında ve eksiksiz başvuru yapmak büyük önem taşır. Belgelerin doğru hazırlanması ve hak sahipliğinin doğru tespiti, maaş bağlanma sürecini hızlandıracaktır.
Eskişehir’de dul ve yetim maaşı ile ilgili hukuki danışmanlık almak isterseniz, Avukat Nazlı Kartal olarak sizlere profesyonel destek sunmaktan memnuniyet duyarım.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş
